Een begin en een einde

Voor wie (net als ik) van drummen en symfonische rock houdt:

https://www.youtube.com/watch?v=3pS_eQT0Uz8

Los Endos van Genesis

Wat een geweldige uitlaatklep kan muziek toch zijn!  (zucht .....)

Als twee lijnen elkaar kruisen

Trouwe lezers weten inmiddels wel dat ik geen groot fan ben van het muzikale wonderkind Wolfgang Amadeus Mozart. Dat heeft als nadeel dat ik dus ook niet vaak naar zijn muziek luister. Ik ben daarentegen wel een grote bewonderaar van pianist Glenn Gould. Maar wat moet je nou als Gould Mozart speelt ...?

Als je Gould dus Mozart hoort spelen, dan gebeuren er rare dingen. Allereerst klinkt het heel anders dan wat je ooit eerder hebt gehoord. Je vraagt je af: heeft Mozart het zo bedoeld? Dat is niet heel erg relevant want in de tijd van Mozart bestonden er nog geen piano's zoals waar zijn muziek nu op uitgevoerd wordt. Bovendien kunnen we het hem dus niet meer vragen, duhuh!

Gould was zelf ook geen groot fan van Mozart, ook al had hij zijn parkiet dezelfde naam gegeven. Hij vond Mozart een showmannetje en daar kan je hem geen ongelijk in geven - al klinkt het te denigrerend. Hij speelde dus wel alle 18 sonates en bracht die uit op CD.

Maar is het mooi??  Ik houd het erop dat het de tijd van het beluisteren zeker waard is. Oordeel zelf maar en laat het me weten - over smaak valt niet te twisten weten we allebei - maar het maakt mij toch weer zeer benieuwd naar de Goldberg variaties. Tja, dat "says it all".

https://www.youtube.com/watch?v=Ae6ctuy-1ic&list=PLDHp-dZKD6X0lgY6id-5QxSIpMpHO7rzn&index=6

Deze 11e sonate is een beetje a-typisch voor Mozart en Gould speelt hem wel erg langzaam in het begin, maar ik kon geen andere behoorlijke filmpjes op Youtube vinden. Na 3 minuten gaat het iets sneller.

Het beroemde "Rondo alla Turca" is het derde deel van deze sonate, maar dat speelt Gould op dezelfde manier als andere pianisten en daar valt zijn interpretatie dus minder op.

Bach op een kussentje

Bach op een kussentje?  Nou geef mij maar Bach op een loungebank met een glaasje wijn op tafel.  Maar, ondanks het fysieke ongemak, was het een lofwaardig streven om jonge mensen naar het Mauritshuis te lokken met een multimedia programma rond het Meisje met de Parel van Johannes Vermeer. En het was niet alleen lofwaardig, maar ook succesvol.  Leuk om te zien hoe de "jeugd" (relatief dan, vergeleken met de gemiddelde leeftijd van bezoekers van culturele evenementen) massaal kwam opdagen.

Lookalikes van het portret dat geen portret mag heten, heb ik niet gezien - misschien een ideetje voor een vervolg?  Trouwens, de film is beter dan het boek ...

Johann Sebastian Bach schreef zijn cellosuites rond 1720, dus meer dan vijftig jaar nadat Vermeer aan zijn schilderij begon en ook anderszins zie ik geen verband tussen Bach en Vermeer, maar je hebt natuurlijk nooit een excuus nodig om naar Bach te luisteren.

De winnaar van het Nationale Cello Concours in 2016, Alexander Warenberg, speelde uitbundig, met helaas af en toe een nootje die door merg en been ging.  Maar hij is nog jong en misschien haalt hij ooit het niveau van onderstaande link.

https://www.youtube.com/watch?v=b7dTIoaRT40

Humor

De Franse dirigent Pierre Monteux was zeer beroemd in het grootste deel van de vorige eeuw.  Hij is onder andere tien jaar dirigent van het Concertgebouworkest geweest (van 1924 tot 1934).  Hij was zelfs zo gevierd dat hij op 86-jarige leeftijd nog een baan kreeg aangeboden bij de London Symphony Orchestra.  Nu kan je tot op hoge leeftijd goed dirigeren, maar 86 ....!

Het getuigt wel van een flinke dosis humor dat hij een contract bedong voor 25 jaar, en - nu komt het - hij kreeg ook nog een optie om het contract met nog eens 25 jaar te verlengen.  Prachtig!!  Jammer genoeg overleed hij na drie jaar, in 1964.

Monteux was een groot pleitbezorger van de Duitse componisten, met name Johannes Brahms.  De eerste link is naar een uitvoering van Monteux met het Concertgebouworkest, één jaar voor zijn dood.

Omdat de geluidskwaliteit van zulke oude opnames natuurlijk niet best is, heb ik ook een link toegevoegd naar het bekende Poco Allegretto uit de Derde Symfonie van Brahms; ditmaal in een uitvoering van het New York Philharmonic onder leiding van mijn favoriete dirigent: Leonard Bernstein (ook al weer 27 jaar dood).

https://www.youtube.com/watch?v=mRQq9TQ2hcI

https://www.youtube.com/watch?v=TMFn8UYjTa0

Gitaarbandjes

Het leven kabbelt en voor je het weet hoor je bij een andere generatie ...  Weliswaar verander je zelf niet (of nauwelijks): je vindt nog steeds hetzelfde leuk als altijd, maar de wereld kruipt voorbij en de mensen om je heen gaan je steeds een stukje anders benaderen.  Het is nergens voor nodig om daarin mee te gaan.

Gitaarbandjes worden nog steeds opgericht en al vallen ze niet meer zo op doordat velen niet meedoen in het commerciële circus, het is nog even leuk om naar deze ongecompliceerde muziek te luisteren.

https://www.youtube.com/watch?v=GyfVH1FE8xg
https://www.youtube.com/watch?v=KtsQestj_fc&t=534s

Net als vroeger!
https://www.youtube.com/watch?v=r5If816MhoU
https://www.youtube.com/watch?v=4qWvlG6uOIA

What's in a name?

Fritz Kreisler was een violist uit Wenen aan het einde van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw.  Hij maakt furore met zijn vioolspel, maar daarnaast was hij ook musicoloog en ontdekte hij vele werken van 18e eeuwse grote componisten zoals Antonio Vivaldi, Gaetano Pugnani, Giuseppe Tartini, Nicola Porpora en François Francoeur.

De critici waren lyrisch over de kwaliteit van deze nieuw ontdekte werken, maar waren wat minder blij toen Kreisler in 1935 bekend maakte dat hij de werken niet had ontdekt, maar ze zelf had gecomponeerd.  Als ze de kwaliteit toen zo hoog hadden ingeschat, konden dezelfde critici nu moeilijk schrijven dat het werken van een amateur waren.  Gelukkig konden velen er ook de humor van inzien.

Dit is een historische opname uit 1945 waarin Kreisler zijn eigen Concerto van Vivaldi speelt:
https://www.youtube.com/watch?v=QzS6pLTJivU

John Cage

In mijn laatste twee blogjes ben ik misschien wat te cryptisch geweest.  Alleen met de tags erbij was er misschien enige kaas van te maken en zelfs dat vereist het nodige gegoogle.  Mijn excuses - het was niet mijn bedoeling elitair over te komen (alhoewel ik dat natuurlijk wel ben ...).  Ik beloof hierbij beterschap.

Gisteren had ik graag naar een concert in Delft willen gaan om het fameuze stuk: 4'33" van John Cage te horen.  Het zou worden uitgevoerd door een strijksextet.  Helaas bleek het concert uitverkocht, maar niet getreurd: het zou op radio 4 life worden uitgezonden.

Tot mijn verbijstering werd het concert wel uitgezonden, maar uitgerekend het stuk dat ik het liefst wilde horen, werd op de radio vervangen door een ander werk van Cage.  Als doekje voor het bloeden dan maar een opname van Youtube.  Dit keer in een uitvoering in drie delen voor orkest met viool als solo-instrument:
https://www.youtube.com/watch?v=Oh-o3udImy8

Wist u dat er in 4'33", 273 seconden zitten?  Hetzelfde aantal graden onder nul is heel dicht bij (maar niet precies op) het absolute nulpunt voor temperatuur.  Hier komt alle beweging tot stilstand en kouder kan het niet worden.  En toch wil ik het een keer life horen!

Naaah - too old!

Soms krijg je van die onbedwingbare associaties die zomaar uit de lucht lijken te vallen.  Vanavond in het theater verscheen het nummer van Randy Newman (sorry Tessa) en ik denk dat ik het voorlopig niet kwijtraak.

Het was een abnormale voorstelling ...

https://www.youtube.com/watch?v=8bfyS-S-IJs

Nog een paar leuke nummers:
https://www.youtube.com/watch?v=E0EAwSpTcM4
https://www.youtube.com/watch?v=f0PTw-vBrtU
https://www.youtube.com/watch?v=8NRbI15ufqM
https://www.youtube.com/watch?v=o80BB0qZoVM

Van treinen en auto's

Vorige week luisterde ik voor het eerst naar een live uitvoering van Different Trains.  Een tragisch nummer - helemaal als 4 (of eigenlijk 5) muzikanten het op 10 meter afstand van je vol van emotie zitten te spelen.  Het had zijn effect op velen in de kleine kapel.

De link die Steve Reich legt tussen herinneringen aan zijn eigen treinreizen in Amerika (heen en weer tussen zijn gescheiden vader en moeder) en de treinen die de Holocaust bijna tegelijkertijd in Europa uitvoerden is riskant, maar het werkt wel.  De noten snijden door je ziel.

Dat de avond een uur na het concert een dramatisch vervolg kreeg is achteraf niet meer dan logisch.

https://www.youtube.com/watch?v=uyLfrQhPR5A

 Foto: copyright VnO

Tra la la

Mijn blog blijkt weer scheef te groeien, dus het is tijd om weer iets moderns te behandelen voor mijn grote schare van volgers (niet!).

Klassieke muziek heeft mijn leven gekaapt, maar het is toch goed om te onthouden dat ik na mijn prille kennismaking met de Beatles, begonnen ben met het exploreren van allerlei alternatieve muziekvormen.  Het zou leuk zijn, ... nee, het ís leuk om die draad weer eens op te pakken.  Ik kwam op dat idee omdat één van de bands waarbij ik was gebleven, dit jaar in Nederland een optreden geeft.  De Canadese band met de rare naam: "Godspeed You! Black Emperor" treedt op 2 november op in Paradiso.  Het leuke is dat deze band ook een link heeft met de cinema (net zoals in 2 van mijn laatste 3 stukjes); ze projecteren namelijk filmscènes tijdens hun optredens.

Ach - je moet ervan houden (net als met al mijn tips).  Maar afwijzen na beluisteren is altijd nog beter dan nooit van gehoord hebben ... toch?  Hierbij het nummer Moya uit 1999, live gespeeld in Montreal in 2014.  Het is niet overal 100% zuiver, maar dit nummer is zo kwetsbaar en mooi dat afwijzen eigenlijk een misdaad zou zijn.  ;-)

https://www.youtube.com/watch?v=G_ze-pbdkVk

Op hun officiële website is niet veel te vinden, maar de homepage vind ik leuk:

http://www.brainwashed.com/godspeed/

En een Weergaloze Vioolsonate

Ik las in de krant dat violiste Isabelle Faust onlangs een weergaloze invalbeurt speelde bij het Koninklijk Concertgebouw Orkest.  De recensie van Joep Stapel klonk alsof hij blij verrast was, maar hij had toch beter moeten weten?

Wie Faust ooit de eerste vioolsonate van Bartók heeft horen spelen hoeft niet meer te betwijfelen dat ze een wereldtopper is.  Luister maar naar het Adagio: ............  :-(   helaas er is op het hele internet geen link van deze uitvoering te vinden.

Er zit niks anders op dan de CD: "Violin Sonatas" van haar te kopen.  Spotify en andere streaming services doen namelijk geen recht aan de kwaliteit van een opname (net zo min als Youtube natuurlijk).

Gemene spelletjes

Terwijl de Hollandse handelaren op hun falie kregen van het Engelse rijk, speelden de Franse aristocraten gemene spelletjes in hun paleizen. Geweldig zoals Glenn Close dat weet te verbeelden in de film.  Type: liefdesroman met zoveel intriges dat de eeuwige waarheid aan het slot als een verlossing komt (meer verklap ik niet). Alleen moet ik nu ook het boek gaan lezen om uit te vinden in hoeverre Hollywood afwijkt van het origineel.  Wie het al weet mag het zeggen ...

De mooiste aria van Händel: "ombra mai fú" past prachtig bij het decor. Hieronder een link naar de filmscene, de beste mannelijke uitvoering ooit van de onnavolgbare Andreas Scholl en natuurlijk de beste vrouwelijke vertolking van Cécilia Bartoli.  Pure emotie!

https://www.youtube.com/watch?v=3bN19HeGvLY

https://www.youtube.com/watch?v=N7XH-58eB8c

https://www.youtube.com/watch?v=OdeOyrLHdSg

 

Ombra mai fú

Di vegetabile,
Cara ed amabile
Soave piú.

Birdman

Onlangs ben ik naar de verrassende film "Birdman" geweest ... beslist een aanrader!  Genre: komisch en melodramatisch sprookje met fantastisch acteerwerk van Michael Keaton.













Tot mijn verbazing was er ook een stukje Mahler als filmmuziek: het dramatische "Ich bin der Welt Abhanden Gekommen" uit de Rückertlieder: https://www.youtube.com/watch?v=Xtafsw3Rqeg&index=19&list=PLYbgeVQDoJcGFjB6UQ9xLjRFMkxHOpZp2

Ich bin der Welt abhanden gekommen,
Mit der ich sonst viele Zeit verdorben,
Sie hat so lange nichts von mir vernommen,
Sie mag wohl glauben, ich sei gestorben.

Es ist mir auch gar nichts daran gelegen,
Ob sie mich für gestorben halt,
Ich kann auch gar nichts sagen dagegen,
Denn wirklich bin ich gestorben der Welt.

Ich bin gestorben dem Weltgetümmel,
Und ruh' in einem stillen Gebiet.
Ich leb' allein in meinem Himmel,
In meinem Lieben, in meinem Lied.